W poszukiwaniu Tomkowej Jaskini

Jaskinia, nawet najmniejsza, wydrążona w krystalicznym granicie to prawdziwa perełka. Ta, o której myślę ma maksymalnie 2,5 m wysokości, nie więcej niż 7 m długości i znajduje się na wysokości ok. 2300 m n.p.m. (z dużym przybliżeniem) w wschodnich zboczach masywu Niżnich Rysów. Taternicy, którzy z jakiegoś powodu znajdą się w tym miejscu po zmierzchu z pewnością chętnie wykorzystają ją jako schron ze względu na wygodne, ziemiste podłoże i niezawodny dach nad głową. Z powodzeniem zmieści się tam cała rodzina. Poszukiwanie Tomkowej Jaskini to wyprawa, która łączy w sobie wejście na trzeci pod względem wysokości szczyt Polski oraz możliwość odwiedzenia tego unikatowego, mało znanego miejsca. A zatem… w drogę!

Z Tomkowej Jaskini

Aktualizacja:

07.2016

// Po kilku latach ponownie odwiedziłem Tomkową Jaskinię. W czasie deszczu w środku jest sucho, wilgoć zbiera się jedynie z powietrza i nie stanowi istotnej niedogodności. W najwygodniejszej części jest ok siedem miejsc noclegowych. Chroni przed wiatrem ale nie ma wyraźnej izolacji termicznej. Jaskinia jest na wysokości ok 2375 m n.p.m. dla zainteresowanych mogę podać współrzędne GPS. Z satysfakcją stwierdzam, że w środku oraz w bezpośredniej bliskości jest utrzymana czystość - tak trzymać! //

Film z pobytu

Na wstępie krótka uwaga na temat samej góry. Niżnie Rysy stanowią część bocznej grani Tatr Wysokich, która rozdziela Dolinę Rybiego Potoku od Doliny Białej Wody (ściślej jej odgałęzień) po słowackiej stronie granicy. Szczyt pięknie prezentuje się z rejonu Morskiego Oka oraz Czarnego Stawu, gdzie często mylony jest z bardziej znaną imienniczką ze względu na złudzenie optycznej wyższości. Dlatego też śmiem twierdzić, że dla większości turystów przybywających nad Morskie Oko to właśnie Niżnie Rysy są najwyższym szczytem Polski. Dawniej szczyt nazywano Turkiem ze względu na domniemane podobieństwo do Turczyna w turbanie. Nie mam zamiaru rozprawiać nad etymologią, nie mam dostatecznej wiedzy ale każdy, kto będzie podziwiał ten szczyt z pobliskich Rysów niech pomyśli o nakryciu głowy jazdy tatarskiej z filmu pt.Ogniem i mieczem.  Może to jednak Tatar?

Zarys drogi na szczyt z perspektywy Czarnego Stawu

Zarys drogi na szczyt z perspektywy szlaku na Rysy (z grzędy)

Pan Leszek Jaćkiewicz tak opisuje najłatwiejszą drogę wejścia na szczyt:

"To najłatwiejszy i najkrótszy sposób wejścia na szczyt od znakowanego szlaku wiodącego na Rysy. Skala trudności "0", czyli "bardzo łatwo". Czas przejścia ok. 1 godz. 15 min.

Szlakiem wiodącym na Rysy dochodzimy aż w pobliże początku wyraźnej grzędy Rysów widocznej z lewej strony (od Czarnego Stawu ok. 1 godz. 45 min). Jakieś 150 m przed grzędą skręcamy ze ścieżki w lewo na piarżyste zbocze, poorane ściekami wód i ciągnące się w górę ku wsch. na lewo od wspomnianej grzędy. Zboczem tym w górę z odchyleniem w lewo do płytkiego, szerokiego, piarżystego żlebu, spadającego z przełączki między głównym a pd. wierzchołkiem Niżnich Rysów. Żlebem tym w górę, a następnie szerokim łukiem w lewo po złomach wprost na główny wierzchołek Niżnich Rysów" 

Chyba najlepsze miejsce na zejście ze szlaku prowadzącego na Rysy jest zaznaczone kopczykiem ułożonych kamieni po lewej stronie szlaku zaraz po przejściu pierwszych łańcuchów. W tym miejscu skręcamy w lewo i dość niewyraźną ścieżką kierujemy się w stronę szerokiego żlebu w kierunku lewo skos (ścieżka szybko zanika i nie ma sensu jej odszukiwać). Drugie zdjęcie prezentujące drogę zostało zrobione w okolicy tego miejsca (nieco wyżej). Podejście jest łatwe i sprawny turysta nie powinien mieć problemu z obraniem własnej drogi na szczyt. Trzeba przy tym zaznaczyć, że droga nie jest przyjemna, do pokonania kilkaset metrów mocno "piarżystego" żlebu. Z wierzchołka ciekawie prezentują się Mieguszowieckie Szczyty, Rysy oraz efektowna Galeria Gankowa. Dobrze widać również piramidę Lodowego Szczytu, Czerwone Wierchy a aby wypatrzeć Morskie Oko należy przejść granią na nieco trudniejszy, północy wierzchołek. Widok jest niepowtarzalny.

Efektowna Galeria Gankowa

Widok ze szczytu Niżnich Rysów (w oddali Lodowy Szczyt)

Widok na Mieguszowieckie Szczyty i Czerwone Wierchy

Po wypełnieniu progowego poziomu satysfakcji obcowania ze szczytem przychodzi czas na ostatnią i zarazem najbardziej tajemniczą część wyprawy. Unikatowa Tomkowa Jaskinia czeka po słowackiej stronie. Aby bezpiecznie do niej trafić należy zejść żlebem, który opada z przełęczy między głównym a południowym wierzchołkiem w kierunku wschodnim (na Słowację) jakieś 50 m w dół (zejście na początku po skałach, łatwo lecz nie bez trudności), tam gdzie zaczyna się trawa otwiera się mała jaskinia po prawej (orogr.) stronie żlebu. Gratulację dla każdego, kto świadomie ją odnalazł. O dobrym obyczaju zachowania czystości chyba nie muszę nikomu przypominać. Mimo że zejście tą samą drogą nie jest już tak atrakcyjne z pewnością należy do najbezpieczniejszych wariantów. O innych można poczytać w przewodnikach taternickich. Powodzenia.

Poziomice nie są dokładne ale oznaczenie szlaku, wierzchołków i umiejscowienie jaskini wygląda dobrze.